متانول یا متیل الکل از جمله مواد شیمیایی پرکاربرد در صنعت به حساب می‌آید که با فرمول شیمیایی CH3OH نشان داده می‌شود. در واقع از این ترکیب شیمیایی می‌توانیم به عنوان ساده‌ترین نوع الکل یاد کنیم. این مایع بسیار سبک بوده و ویژگی‌هایی همچون قابلیت اشتعال دارد. همچنین متیل الکل فرار است. این حلال قطبی برای تولید به صورت صنعتی نیازمند روش هیدروژناسیون مونوکسید کربن است. کاربردهای این الکل بالا بوده و از تاریخچه بسیار طولانی برخوردار است. اما کاربردهای متانول در صنعت چیست؟ همچنین لازم به ذکر است به دلیل اهمیت این الکل ساده، تولیدکنندگان زیادی وجود دارند که در زمینه خرید و فروش متانول در حال فعالیت هستند. در ادامه اطلاعات گسترده‌تری را در اختیارتان خواهیم گذاشت؛ پس همراه ما باشید.
معرفی | متانول چیست؟
شاید این سوال برای شما پیش بیاید که اصلا متانول چیست و کاربردهای متانول در صنعت به چه صورت است؟ متانول را می‌توانیم در بین ساده‌ترین الکل‌ها جای دهیم که با عناوین دیگری همچون متیل الکل، الکل متیلیک، کاربینول و الکل چوب نیز شناخته شده است. این الکل از جمله مایع‌های قطبی بوده و فرمول شیمیایی آن نیز CH3OH است. به منظور ایجاد انواع سوخت‌ها، حلال‌ها و همچنین ضد یخ مناسب‌ترین گزینه کاربینول است. این مایع کاملا بی‌رنگ بوده و دارای قابلیت اشتعال است. اگر این ماده را به عنوان خوراکی استفاده کنید، چیزی به جز مسمومیت عایدتان نخواهد شد. لازم به ذکر است مقدار کمی از این ماده به صورت طبیعی در برخی از موجودات زنده یافت می‌شود و دلیل آن نیز انجام فرایندهای متابولیک است. میوه‌ها و سبزیجات دارای متیل الکل هستند.
انواع کاربردهای متانول در صنایع گوناگون
کاربردهای متانول در صنعت بسیار گسترده است و آن هم به دلیل ویژگی‌هایی است که می‌توانید در این الکل ساده مشاهده کنید. در یک نگاه کلی فهرست زیر کاربردهای این محصول شیمیایی را به شما نشان می‌دهد:
- در انواع حلال‌ها و ضد یخ‌ها استفاده می‌شود.
- به منظور تولید انواع مواد پلاستیکی، سه لایه‌ها و همچنین مواد منفجره متیل الکل مناسب‌ترین گزینه است.
- استفاده از متیل الکل در تولید تجهیزات آشپزخانه، عکاسی و ظروف نیز به وفور دیده می‌شود.
- برخی از مواد برای آرام سوزاندن بنزین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای تولید این مواد استفاده از متیل الکل ضرورت دارد.
- همچنین به منظور تولید پارچه‌ها و الیاف، متیل الکل یکی از اصلی‌ترین گزینه‌ها است.
در ادامه کاربردهای مهم دیگری را با شما به اشتراک می‌گذاریم که دنبال کردن آن‌ها برای افرادی که قصد به دست آوردن اطلاعات بیشتری را دارند، خالی از لطف نیست.
کاربرد اول | استفاده از متانول به عنوان ماده اصلی تولید ضد یخ
از کاربردهای متانول در صنعت نمی‌توانی از استفاده از آن در تولید ضد یخ عبور کنیم. متیل الکل دارای خواص شیمیایی متعددی است که می‌تواند باعث کاهش نقطه انجماد پایه مایع آب شود. همچنین باعث افزایش نقطه جوش نیز می‌شود. برای اینکه بتوان از یخ‌زدگی مایع شوینده شیشه اتومبیل جلوگیری کرد، استفاده از متیل الکل پیشنهاد می‌شود. علاوه بر آن این الکل ساده به خطوط لوله گاز طبیعی تزریق می‌شود. این فرایند از آن جهت انجام می‌شود تا بتواند باعث کاهش نقطه انجماد نفت و گاز در هنگام حمل شود.
کاربرد دوم | استفاده از متیل الکل به عنوان یک حلال شیمیایی
کاربرد دیگری که می‌توانیم نام ببریم، استفاده به عنوان حلال شیمیایی است. در واقع یکی از کاربردهای اصلی متیل الکل یا متانول، استفاده به عنوان حلال صنعتی برای تولید مواد مختلف است. از جمله این مواد می‌توانیم به رزین، جوهر، چسب و همچنین رنگ در انواع صنایع شیمیایی اشاره کنیم. در ساخت مواد مهم دارویی نیز می‌توانیم از متیل الکل بهره ببریم. فرآورده‌های دارویی شامل گزینه‌هایی همچون کلسترول، استرپتومایسین، ویتامین‌ها و در نهایت هورمون‌ها می‌شوند.
کاربرد سوم | استفاده از متانول به عنوان سوخت
بر اساس آماری که منتشر شده است، بیش از 45 درصد متیل الکل برای صنایع مرتبط با انرژی تولید می‌شود. متانول نوعی سوخت به حساب می‌آید که می‌توان از آن برای استفاده در انواع وسیله نقلیه و سوخت دریایی قایق‌ها بهره برد. همچنین این الکل را می‌توان با بنزین نیز ترکیب کرد. با این کار می‌توان به یک سوخت بسیار کارآمد تحت عنوان متیل ترشیو بوتیل اتر دست پیدا کرد. این سوخت در مقایسه با بنزین آلاینده‌های بسیار کمتری را تولید می‌کند.
آنالیز و تولید متانول
برای آنالیز و تولید متانول، واحدهای مختلفی وجود دارد که در این بخش به برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
واحد اول | آنالیز و تولید متانول با پتروشیمی زاگرس
واحدهای گوناگونی در ایران وجود دارند که تولیدکننده متیل الکل هستند. پتروشیمی زاگرس یکی از این واحدها است؛ به همین علت در این بخش قصد داریم به آنالیز متانول پتروشیمی زاگرس بپردازیم. در واقع بزرگترین واحد تولید منطقه را پتروشیمی زاگرس به خود اختصاص داده است که همین موضوع کاربردهای متانول در صنعت را افزایش می‌دهد. این مجموعه به منظور تولید محصولات خود از آب دریا در برج‌های خنک‌کننده خود بهره می‌برد. این مجموعه در هر ساعت 200 تن بخار متیل الکل را برای مصارف خارج از مجتمع تولید و عرضه می‌کند. دمای اشتعال این الکل ساده 11 درجه سانتی‌گراد بوده و دانسیته آن 792 کیلوگرم بر متر مکعب است. پتروشیمی زاگرس 46 درصد از متانول وارداتی کشور چین را تامین می‌کند. تا قبل از تحریم‌های اعمال‌شده، این واحد محصولات خود را به کشورهای مختلفی صادر می‌کرد که از جمله آن‌ها می‌توانیم به چین، هند، کره جنوبی، هلند، ژاپن و ایتالیا اشاره داشته باشیم. در حال حاضر به غیر از چین، پتروشیمی زاگرس 14 درصد از متیل الکل عربستان را نیز تامین می‌کند. رتبه‌های بعدی برای عمان با 13 درصد، نیوزیلند با 8 درصد و مالزی با 6 درصد است.
واحد دوم | آنالیز و تولید متانول کاوه
پتروشیمی کاوه دومین تولید کننده متانول در جهان است. مساحت این مجموعه 50 هکتار بوده و در سال 1389 تاسیس شده است. افراد قبل از خرید باید نسبت به آنالیز متانول کاوه اقدام کنند. چرا که محصولات تولیدی توسط آن بسیار کاربردی بوده و وجود هر گونه نقص، ممکن است مشکلات مختلفی را ایجاد کند. از متیل الکل می‌توان در تولید رزین‌ها، چسب‌ها، فرمالدئید، ضد یخ و انواع پلاستیک‌ها بهره برد که درواقع نقش حلال را برعهده دارد.
ایمنی و بسته‌بندی متیل الکل
حالا در این بخش قصد داریم به ایمنی متانول اشاره داشته باشیم.
نکته اول | جلوگیری از شعله‌ور شدن متانول
همان‌طور که اشاره کردیم متیل الکل قابلیت اشتعال‌پذیری بسیار بالایی دارد. بخاراتی که این الکل تولید می‌کند، در مقایسه با هوا سنگین‌تر هستند؛ از این رو می‌توانند به حرکت در بیایند و شعله‌ور شوند. برای خاموش کردن شعله‌های این الکل باید از مواد شیمیایی خشک، دی اکسید کربن، اسپری آب و یا کف مقاوم در برابر الکل بهره برد. زمانی که این الکل در محیط صنعتی قرار می‌گیرد، باید تمامی استانداردها در نظر گرفته شوند تا بتوان نظارت و کنترل دقیقی را بر روی آن داشت.
نکته دوم | استفاده از لوازم ایمنی
در صورتی که کاربران قصد دارند محافظت و ایمنی لازم را در محیط‌های صنعتی داشته باشند، باید به لوازمی همچون ماسک، دستکش، لباس کار و عینک مجهز شوند. همچنین فعالیت‌هایی همچون سیگار کشیدن، غذا خوردن و آشامیدن در این دست مکان‌ها اکیدا ممنوع بوده و باید از آن‌ها دوری کنید. لازم به ذکر است استنشاق بخارات این ماده بر روی سیستم تنفسی اثر می‌گذارد و ممکن است منجر به مرگ شود؛ از این رو اول ایمنی را رعایت کنید و بعد به سراغ کار بروید.
نکته سوم | توجه به حجم‌های بسته‌بندی
حالا به بسته‌بندی متانول می‌رسیم. به طور کلی متیل الکل در بشکه‌هایی که 220 لیتری هستند، بسته‌بندی شده و به فروش می‌رسند. به منظور فروش متانول نیاز است آن‌ها را با تانکرهای فلزی حمل کرد. البته باید تمامی قوانین مرتب با حمل آن‌ها رعایت شوند. همچنین در گریدهای آزمایشگاهی روش بسته‌بندی متفاوت است. حجم‌های آزمایشگاهی شامل 1 لیتر، 2500 میلی‌لیتر و 5 لیتر می‌شوند.
شرایط نگهداری از متیل الکل به چه صورت است؟
برای استفاده و تهيه متانول در صنعت و برای نگهداری از متیل الکل یا متانول نیاز است شرایط مختلفی را رعایت کنید؛ از جمله:
- بشکه‌هایی که دارای متیل الکل هستند، باید دور از منابع گرما، اشتعال و شعله قرار بگیرند.
- انباری که از این بشکه‌ها نگهداری می‌کند، باید از تهویه قوی و مستمر برخوردار باشد.
- در صورتی که با این ماده سر و کار دارید، حتما باید از لباس‌های محافظ نهایت بهره را ببرید.
- به هیچ عنوان نباید متیل الکل با پوست، چشم و دهان شما برخورد داشته باشد.
- تنفس بخارات متیل الکل اکیدا ممنوع است.
- انباری که ذخیره‌کننده متیل الکل است، باید خشک و خنک باشد.
- درب ظروف مخصوص نگهداری متیل الکل باید کاملا بسته باشد. همچنین نگهداری ظروف باید به صورت عمودی انجام شود.
خرید و فروش متانول
اطلاعاتی در رابطه با قیمت، خرید و فروش متانول وجود دارد که شما باید به منظور خرید متانول به نکات گوناگونی توجه داشته باشید. هر کدام از این نکات اهمیت بسیار زیادی دارند که یکی از آن‌ها قیمت است. قیمت متانول بر اساس پارامترهای گوناگونی تعیین می‌شود. یکی از آن‌ها روش بسته‌بندی است. قطعا قیمت بسته‌بندی آزمایشگاهی با صنعتی متفاوت است. همچنین غلظت و برند تولیدکننده نیز بر روی قیمت نهایی تاثیرگذار هستند. همچنین قیمت روز مواد شیمیایی بر روی قیمت نهایی متیل الکل تاثیرگذار است. بدین صورت که با افزایش قیمت روز مواد شیمیایی، قیمت الکل چوب نیز با افزایش روبه‌رو خواهد بود. مهم‌ترین شرکت‌های تولیدکننده شامل پتروشیمی زاگرس و کاوه می‌شوند که آنالیز کلی از آن‌ها را در مطالب بالا با شما به اشتراک گذاشتیم.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم اطلاعات کاملی را در ارتباط با متانول و کاربردهای متانول در صنعت با شما به اشتراک بگذاریم. این ماده یک الکل بسیار ساده بوده و با ویژگی‌های مختلفی که دارد، در صنایع متعدد مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی که کاربردهای این ماده صنعتی بسیار زیاد بوده، کشورهای مختلفی وجود دارند که متقاضی خرید آن هستند. چین یکی از اصلی‌ترین متقاضیان است. همچنین در هنگام استفاده از این ماده باید نکات ایمنی را رعایت کنید که پوشیدن دستکش، ماسک، لباس محافظ و عینک در اولویت قرار می‌گیرد.
منبع: wikipedia
شرکت بامداد پترو پارسان
سوالات متداول
متانول در چه صنایعی کاربرد دارد؟
استفاده از متانول به عنوان ماده اصلی تولید ضد یخ، استفاده از متیل الکل به عنوان یک حلال شیمیایی، استفاده از متانول به عنوان سوخت و … .
قیمت متانول به چه صورت است؟
باتوجه به کاربردهای فراوان متانول که در صنایع گوناگون استفاده می‌شود، تعیین قیمت آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. شما می‌توانید با مراجعه به سایت پتروپارسان از قیمت و هزینه متانول مطلع شوید.
