راهنمای جامع روش تولید صنعتی صابون

روش تولید صابون بسیار مهم است چرا که یکی از شوینده های محبوب برای ضدعفونی کردن و شست و شو است که همه ما در طول شبانه روز بارها از آن استفاده می کنیم. صابون ها معمولا به دو شکل جامد و مایع وجود دارند که از نمک سدیم یا پتاسیم اسیدهای چرب مختلف تشکیل شده اند. صابون به تعریف علم شیمی، یک اسید چرب است که عمدتا برای شست و شو، حمام و پاکیزگی استفاده می شود.
آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که تاریخچه صابون چیست؟ از کجا آمده؟ و فرآیند تولید آن به چه صورت است؟ برای پاسخ به این سوال قصد داریم تا در این مطلب به بررسی کامل صابون و تاریخچه آن بپردازیم پس با ما همراه باشید.

تاریخچه پیدایش صابون

نخستین اشاره به ساختن یک ماده شبیه صابون مربوط به حدود 2800 سال پیش از میلاد در بابل باستان است. برخی منابع مصری مربوط به حدود1500سال پیش از میلاد نیز به ساختن چنین ماده‌ای اشاره دارند. در حدود 600 سال پیش از میلاد، ملوانان فینیقی‌ها، فن صابون‌سازی (یا صابون پزی) را به سواحل مدیترانه بردند.
در قرن اول میلادی، بهترین صابون از چربی بز و خاکسترهای به‌دست ‌آمده از سوزاندن چوب «درخت آلش» به‌دست می‌آمد. در همین زمان، روغن‌های گیاهی نظیر روغن زیتون، روغن نخل، روغن نارگیل، روغن کنجد و روغن سویا جانشین چربی‌های حیوانی شدند.

در خاورمیانه

اولین صابون در خاورمیانه در دوره طلایی اسلامی تولید شد، زمانی که صابون سازی به یک صنعت تبدیل شد. دستورالعمل‌های تهیه صابون توسط محمد بن زکریا رازی مطرح شد که دستور تهیه گلیسیرین از روغن زیتون را داده‌ بود. در خاورمیانه صابون از تعامل روغن‌های چرب و چربی‌ها با قلیا تولید می‌شد. در سوریه صابون با استفاده از روغن زیتون به همراه قلیا و آهک تولید می‌شد. صابون از سوریه به سایر نقاط جهان اسلام و اروپا صادر می‌شد.

در ایران

در دوره صفویان در شهر بروجرد برای اولین بار صابون سازی در ایران شکل گرفت و حدود 150 سال پیش در زمان قاجار به شهر مراغه برده شد. هم ‌اکنون نیز شهرهای بروجرد و مراغه قطب‌های مهم صابون پزی شناخته می‌شود.
در شهر بروجرد فروش صابون‌هایی با رنگ و بوی خاص طرفداران زیادی دارد که در آنجا با نام صابون آجز شناخته می‌شود. از مراغه نیز هرسال نزدیک 200 تن صابون تولید شده و به اقصی نقاط کشور ارسال می‌شود که به عنوان صابون مراغه معروف است.

کاربرد دی اتانول آمین در صابون

صابون های اتانول آمینی که از ترکیب با اولئیک اسید، استئاریک اسید، لوریک اسید و کاپریلیک اسید(همه اسید های چرب) تهیه می شوند، اساس ساختاری بسیاری از شوینده های بهداشتی و صابون های درمانی را تشکیل می دهند. دی اتانول آمین، یک اسید آمینه است که معمولاً در تهیه صابون ها و سورفکتانت ها، مواد شیمیایی کشاورزی و فرآوری نساجی مورد استفاده قرار می گیرد.
این ماده شیمیایی به صورت کلی به دلیل خاصیت بازی موجب خنثی سازی عوامل اسیدی در محصولات آرایشی و پاک کننده شده و به همین ترتیب موجب متعادل سازی pH محصولات و در ادامه محافظت از پوست می شود. همچنین این محصول به عنوان عامل کف کننده در فرمولاسیون محصولات مراقبتی پوست و مو استفاده می شود که علاوه بر افزایش براقیت و نرم کنندگی، موجب رضایتمندی و القای حس پاکیزگی می شود.
برای خرید و فروش دی اتانول آمین همین حالا اقدام کنید.

روش های تولید صابون

به طور کلی تولید صابون در جهان به دو روش انجام می شود:

روش ناپیوسته

روش ناپیوسته معمولا در گذشته و برای کارخانه جات با ظرفیت کم و تولیدات خاص استفاده می شد. مواد اولیه اصلی مورد استفاده در تولید صابون شامل انواع چربی ها بوده که می تواند منشا حیوانی و یا گیاهی داشته باشد. حدود 75 درصد از کل چربی مصرفی در صنایع صابون سازی دنیا را تالو (Tallow) تشکیل می دهد که دارای منشا حیوانی است. این ماده شامل مخلوطی از گلیسیرین ها بوده و از چربی های جامد که به وسیله بخار پالایش شده است، به دست می آید.
با استفاده از روش ناپیوسته، اسید چرب درون مخزن (Kettle) ریخته شده و بوسیله سود خنثی می شود که اصطلاحاٌ این روش را “روش کیتل” (Kettle Process ) می نامند. واکنش اصلی تولید صابون که به صابونی شدن (Saponification) نیز شهرت دارد عبارت است از:
گیلسیرین +استئارات سدیم+استئارات گیلسیرین+ سود
معمولا صابون به دو صورت پخت گرم و پخت سرد تولید می گردد. صابون های تولید شده از پخت گرم دارای کیفیت بالاتری است نسبت به صابون های پخت سرد بوده و برای مصارف بهداشتی همچون حمام و دستشویی استفاده می شوند.
صابون های تولید شده از پخت سرد اغلب جهت رختشویی استفاده می شوند. این روش پس از خنثی سازی اسید چرب توسط محلول سود جهت جداسازی فاز صابون از ناخالصی ها، آن را با آب نمک چندین بار شستشو می دهند.

روش پیوسته

امروزه به دلیل مدرن شدن کارخانه جات تولید صابون، به روز شدن تجهیزات و پیشرفته تر شدن فناوری ها بیشتر از روش پیوسته در ساخت صابون استفاده می شود. در روش پیوسته ابتدا چربی توسط آب هیدرولیز می گردد و تولید اسید چرب گلیسرین می کند. اسید چرب بدست آمده توسط محلول سود خنثی شده و صابون تشکیل می شود.
واکنشهای انجام شده در هیدرولیز و خنثی سازی در زیر آمده است:
گلیسیرین+ اسید استئاریک+ آب+ استئارات گلیسریل
آب+ استئارات سدیم(صابون)+ سود+ اسید استئاریک
5 مزیت اصلی تولید صابون به روش پیوسته نسبت به روش ناپیوسته
1- بهبود رنگ صابون بدون مراحل اضافی
2- افزایش بازیابی گلیسیرین
3- انعطاف در کنترل
4- فضا و کارگر کمتر
5- افزایش میزان تولید

سخن آخر

در این مطلب به بررسی تاریخچه پیدایش صابون و روش های تولید آن پرداختیم، دی اتانول آمین یکی از ماده های رایج برای تولید صابون های بهداشتی و درمانی می باشد. شرکت پتروپارسان با بیش از 10 سال سابقه در زمینه فروش انواع محصولات شیمیایی از قبیل دی اتانول آمین، اسید سولفوریک، فسفریک اسید و… آماده خدمت رسانی و مشاوره رایگان به متقاضیان خرید محصولات شیمیایی است.